Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан тарихында несімен ерекшеленді

Мазмұны
Әрбір мемлекеттің тарихында шешуші кезеңдер болады, сол сәттерде елдің бағыты көбіне көшбасшының даралығына байланысты айқындалады. Қазақстан да осы жолдан өтті – кеңестік кезеңнен кейінгі тәуелсіздікке жету, мемлекеттілік негізін қалыптастыру мен халықаралық беделге ие болу. Бұл күрделі процестің алдыңғы шебінде тұрған тұлға – Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев. Оның ел тарихындағы орны ерекше және көптеген реформалар мен бастамалар тікелей оның есімімен байланысты.
Қарапайым отбасынан – ел басшылығына дейінгі жол
Назарбаевтың өмір жолы – еңбек пен табандылықтың мысалы. Ол Шамалған ауылында дүниеге келіп, жас кезінен теміртаулық металлургия зауытында жұмыс істеп, кейін жоғары білім алып, саяси қызметке араласты. Коммунистік партия қатарында жауапты қызметтер атқарған ол 1989 жылы Қазақстан Компартиясының бірінші хатшысы болып тағайындалды, ал 1991 жылы – елдің тұңғыш Президенті болып сайланды.
Бұл жолдағы маңызды кезеңдер:
- Техникалық білім алып, өнеркәсіпте тәжірибе жинақтады. Мұндай дайындық экономикалық процестерді терең түсінуге көмектесті және кейінгі реформаларға негіз болды.
- Саяси баспалдақтармен өтіп, ел басқаруға келді. Кеңестік жүйенің ішінде шыңдалған тәжірибесі Қазақстандағы күрделі кезеңдерде басшылық етуіне ықпал етті.
- КСРО ыдыраған тұста ұлттық көшбасшы атанды. Бұл кезеңде елдің тәуелсіздігі жарияланып, жаңа мемлекет ретінде қалыптасу басталды.
Назарбаевтың тарихи рөлі неде
Нұрсұлтан Назарбаевтың мемлекетті дамытудағы рөлі көпқырлы. Ол ел тәуелсіздігін нығайтып қана қоймай, экономикалық, әлеуметтік және халықаралық бағыттарда маңызды бастамалар көтерді.
Тарихта қалуына себеп болған жетістіктер мыналар:
- жаңа Конституцияны қабылдап, мемлекеттік жүйені қалыптастырды;
- нарықтық экономиканың негізін қалап, шетелдік инвестиция тартты;
- ел астанасын Алматыдан Астанаға көшіріп, жаңа әкімшілік орталық құрды;
- ұлтаралық келісімді сақтап, тұрақтылықты қамтамасыз етті;
- халықаралық деңгейде еліміздің беделін арттырды.
Бұл қадамдар елдің одан әрі даму жолына нақты бағыт берді.
Қазақстан болашағына әсер еткен реформалар
Президенттік кезеңде Назарбаев көптеген бастамаларға жетекшілік етті. Олар тек экономикалық емес, рухани, мәдени және технологиялық салаларды да қамтыды.
Ел дамуына ықпал еткен реформалар:
- Көпвекторлы сыртқы саясаттың негізін қалады. Қазақстан бір мезгілде Ресеймен, Қытаймен, Батыс елдерімен, сондай-ақ көрші мемлекеттермен серіктестік орнатты. Бұл тепе-тең саясат елдің тұрақтылығын нығайтты.
- Ұлттық валютаны енгізіп, экономиканы трансформациялады. 1993 жылы теңге айналымға еніп, одан кейін нарықтық механизмдер арқылы жаңа экономикалық жүйе қалыптасты.
- Астананы көшіру арқылы ел аумағын теңгерімді дамытуға жол ашты. Бұл шешім елдің геосаяси құрылымына оң әсерін тигізді.
- «Болашақ» секілді бағдарламалар арқылы жастарды шетелде оқытты. Бұл жаңа кәсіби буынды тәрбиелеп, елдің интеллектуалдық әлеуетін арттырды.
- Қазақстан халқы Ассамблеясын құрды. Бұл институт этносаралық татулықты нығайтты, қоғамда бейбітшілік пен келісімді сақтау тетігіне айналды.
Бұл реформалар ел ішіндегі тұрақтылықты қамтамасыз етіп, болашақ дамуға негіз салды.
Қазақстанды халықаралық деңгейде танытудағы еңбегі
Нұрсұлтан Назарбаев тек ішкі саясатпен шектелмей, елдің сыртқы имиджіне де ерекше назар аударды. Оның бастамалары арқасында Қазақстан әлемдік деңгейдегі келіссөздер алаңына айналды.
Төмендегі бастамалар ерекше әсер етті:
- ядролық қарудан бас тартып, Семей полигонын жапты;
- БҰҰ, ЕҚЫҰ, ШЫҰ сияқты ұйымдарға белсенді мүше болды;
- ЭКСПО-2017 көрмесін өткізіп, елдің мүмкіндігін көрсетті;
- Сирия бойынша бейбіт келіссөздер алаңын ұсынды;
- діндер диалогын алға тартып, толерантты мемлекет бейнесін қалыптастырды.
Бұл әрекеттер Қазақстанды халықаралық қауымдастықта сенімді және бейбітшілік сүйгіш ел ретінде танытты.
Нұрсұлтан Назарбаевтың қызметі әртүрлі көзқарастар тудырғанымен, оның Қазақстан тарихындағы орны талассыз. Ол ел тәуелсіздігін алып қана қоймай, мемлекет ретінде қалыптасу үдерісін басқарды. Экономикалық, саяси және дипломатиялық салада атқарған жұмыстары ұзақмерзімді нәтижелер берді. Елдің бүгінгі бейнесі мен халықаралық деңгейдегі беделі осы кезеңде негізделді. Назарбаев есімі ел шежіресіне мемлекет құрушы тұлға ретінде мәңгілікке енді.