Жолдасбеков Мұрат қазақ ғылымы мен техникасына қандай үлес қосты
Мазмұны
Қазақстан ғылымы мен техникасының дамуына айрықша үлес қосқан тұлғалар аз емес. Солардың арасында академик, көрнекті ғалым әрі инженер-механик Мұрат Жұрынұлы Жолдасбековтің есімі ерекше орын алады. Оның ғылыми жаңалықтары, техникалық жетістіктері мен практикалық бастамалары қазақ ғылымының дамуына серпін беріп, елдің әлемдік ғылыми ортада беделін арттырды. Жолдасбековтің зерттеулері мен жаңашыл идеяларының мән-маңызын түсіну арқылы қазақ ғылымы мен техникасының дамуындағы оның рөлін бағалауға болады.
Ғылыми жетістіктері мен жаңалықтары
Мұрат Жолдасбеков негізінен механизмдер теориясы, машина жасау және робототехника салаларында еңбек етті. Ол осы бағыттарды дамыту арқылы елімізде жаңа ғылыми бағыттардың қалыптасуына жол ашты.
- механизмдер мен машиналар теориясын тереңдетіп зерттеп, оларды есептеу мен жобалаудың тиімді әдістерін жасады;
- робот техникасында қолданылатын жаңа құрылғылар мен механизмдердің түпнұсқалық схемаларын ұсынып, бұл саладағы алғашқы қазақстандық ғылыми мектепті қалыптастырды;
- елімізде алғаш рет робототехника мен мехатроника бағытында ғылыми-зерттеу орталықтарын ашып, бірқатар дарынды инженерлерді тәрбиеледі;
- өндірістік және ғылыми мақсатта қолданылатын роботтардың түпнұсқалық конструкторлық шешімдерін әзірлеп, оларды тәжірибеде іске асырды;
- Қазақстан ғылымын әлемдік ғылыми кеңістікпен байланыстыру мақсатында халықаралық ынтымақтастықты белсенді дамытты.
Осының нәтижесінде Қазақстан робототехника және мехатроника саласында Орталық Азиядағы жетекші елге айналды.
Білім беру және мамандар даярлауға қосқан үлесі
Жолдасбеков ғылыми зерттеулермен қатар, білім беру мен кәсіби мамандар дайындау ісіне де ерекше назар аударды.
- Ұзақ жылдар бойы жоғары оқу орындарында кафедралар мен зертханаларға жетекшілік етіп, жаңа білім беру технологияларын енгізді. Оның бастамасы арқасында елімізде заманауи білім алған инженерлер буыны қалыптасты.
- Ғылыми ұжымдар құрып, олардың зерттеулерінің нәтижелері Қазақстанның ғана емес, шетелдік ғылыми ортада да мойындалды. Бұл ұжымдар елімізде бірқатар инновациялық жаңалықтардың пайда болуына септігін тигізді.
- Инженерлік салаға арналған бірнеше оқулықтар мен әдістемелік құралдар әзірледі. Ол еңбектер қазіргі таңда техникалық мамандықтарды оқытуда кеңінен қолданылады.
- Студенттік конструкторлық бюролар мен робототехника орталықтарының құрылуына ұйытқы болды. Бұл орталықтар жастардың шығармашылық идеяларын жүзеге асыруына жол ашты.
- Семинарлар мен конференциялар ұйымдастырып, жас ғалымдар мен тәжірибелі мамандардың арасында пікір алмасу алаңын қалыптастырды.
Осындай еңбектері арқылы ол инженерлік мамандықтардың беделін арттырып, жоғары деңгейлі мамандарды даярлауға ықпал етті.
Халықаралық деңгейдегі беделі мен марапаттары
Мұрат Жолдасбеков ғылыми жетістіктерімен шетелдік ғылыми ортада да кеңінен танылды. Оның еңбектері халықаралық ғылыми қауымдастықтың жоғары бағасына ие болды.
- бірнеше беделді халықаралық ғылыми қоғамдар мен академиялардың мүшесі болып сайланды;
- әлемдік деңгейдегі университеттер мен ғылыми орталықтарда дәріс оқып, қазақстандық ғылымның беделін арттырды;
- ғылым мен техниканы дамытудағы еңбегі үшін мемлекеттік және халықаралық дәрежедегі көптеген марапаттар мен сыйлықтарға ие болды;
- ғылыми мақалалары мен еңбектері халықаралық журналдарда жүйелі түрде жарияланып отырды;
- робототехника бойынша халықаралық конференциялар мен симпозиумдар ұйымдастырып, шетелдік мамандардың қатысуымен тәжірибе алмасуға мүмкіндік туғызды.
Ғалымның халықаралық беделі Қазақстанның техникалық ғылым саласындағы абыройын көтеруге айтарлықтай ықпал етті.
Мұрат Жұрынұлы Жолдасбеков қазақ ғылымы мен техникасының дамуының символына айналды. Оның робототехника саласындағы ғылыми еңбектері, білім беру мен мамандар дайындаудағы қажырлы қызметі еліміздің ғылымын жаңа сапалық деңгейге көтерді. Жолдасбековтің мұрасы бүгінгі қазақ инженерлері мен ғалымдары үшін үлгі-өнеге болып, жаңа жетістіктерге жетуге шабыт беріп отыр. Оның ізбасарлары ғалымның жолын жалғастырып, Қазақстанның ғылымы мен техникасын әлемдік биікке шығаруға атсалысуда.
