Стрессті азайту үшін зейінділік әдеттерін қалай дамытуға болады

Бүгінгі қарбалас заманда жүйке жүйесіне түсетін салмақ айтарлықтай артты. Көпшілік бір мезгілде бірнеше мәселені шешуге тырысып, ішкі алаңдаушылықпен күресуге мәжбүр. Осындай жағдайда адам өз жан дүниесін тыңдап, қазіргі сәтке зер салуға дағдыланса, күйзеліс деңгейін төмендетуге мүмкіндік туады. Саналы болу дағдысы – дәл осындай пайдалы құралдардың бірі. Бұл әдіс көңіл күйді тұрақтандырып қана қоймай, жалпы өмір сапасын жақсартуға жол ашады.

Саналы болу деген не және ол неге тиімді

Саналы болу – адамның өзінің ішкі күйін, ойы мен эмоциясын қабылдай отырып, дәл қазіргі сәтке зейін қоюы. Бұл тек медитация техникасы емес, қоршаған ортаға деген жаңа көзқарас. Көбіне сана өткен мен болашаққа ауып, адам назарын жоғалтып алады, ал зейінді болу арқылы ол осы шақпен байланыста қала алады.

Ғылыми зерттеулер саналы болудың адамның кортизол деңгейін төмендетіп, жүрек ырғағын тұрақтандырып, ұйқы сапасын жақсартатынын көрсеткен. Сондай-ақ бұл дағды күйзеліс белгілерін ерте анықтауға және эмоционалды жағдайды реттеуге көмектеседі.

Саналылықты дамытудың қарапайым тәсілдері

Бұл әдетті қалыптастыру үшін күрделі дайындық пен арнайы құралдар қажет емес. Ең бастысы – жүйелілік пен ниет. Төмендегі әдістер арқылы саналы болуға алғашқы қадам жасауға болады.

• күйзеліс байқалған сәтте тыныс алуға назар аударыңыз;
• тамақ ішкенде дәм мен құрылымды байқауға тырысыңыз;
• жолда келе жатып, дыбыс пен иістерге зейін қойыңыз;
• хабарламаларды өшіріп, күн сайын кем дегенде 5 минут тыныштықта болыңыз;
• ойыңызды жай ғана ой ретінде байқаңыз, мазмұнына тереңдемеңіз;
• стресс кезінде дене күйін бақылауға үйреніңіз;
• әңгімелесу кезінде өз реакцияңызды асықпай бақылаңыз;
• сезімдеріңіз жайлы қысқаша жазып жүріңіз, талдаусыз;
• жауап берер алдында кідіріп үйреніңіз;
• күн сайынғы ұсақ қуаныштарға алғыс білдіріңіз.

Осы тәсілдердің біреуін күнделікті тәжірибеге айналдырсаңыз, біртіндеп саналылық тұрақты дағдыға айналады.

Саналылық әдетін кезең-кезеңмен қалыптастыру

Саналы болу өмір салтына айналуы үшін оны біртіндеп, асықпай дамытқан жөн. Мұнда бастысы – тұрақтылық пен өз-өзіне деген жұмсақ қатынас.

1. Қарапайымнан бастаңыз. Бірден ұзақ медитация жасаудың қажеті жоқ. Күніне 2-3 минут тынысқа немесе дене күйіне назар аудару жеткілікті. Мұндай қадамдар күн тәртібіне оңай енеді және ауыр сезілмейді.
2. Күнделікті әрекеттермен байланыстырыңыз. Саналылықты тіс тазалау, қол жуу немесе жарықты өшіру сияқты күнделікті әрекеттермен ұштастырыңыз. Бұл әдіс қосымша уақыт талап етпей, әдеттің тұрақты қалыптасуына көмектеседі.
3. Бақылау күнделігін жүргізіңіз. Күн ішінде не сезінетініңізді жазып отырыңыз. Дене сезімі, көңіл күй немесе ой мазмұны болсын – бәрін қысқаша белгілеп отырыңыз. Бұл өзіңізді жақсырақ түсінуге сеп болады.
4. Өзіңізге төзімді болыңыз. Әр күн бірдей бола бермейді. Бір сәтте назарды шоғырландыру қиын болуы мүмкін – бұл қалыпты құбылыс. Ең маңыздысы – практикаға қайта оралу және өзіңізді кінәламау.
5. Тақырыпқа қызығушылықты сақтаңыз. Бейнематериалдар көріп, мақала оқыңыз, не саналы болуға ұмтылған адамдармен тәжірибе бөлісіңіз. Бұл мотивацияны арттырып, дағдыны одан әрі тереңдетуге көмектеседі.

Сабырлық, қызығушылық пен тұрақтылық – жаңа әдетті өмірдің бір бөлігіне айналдырудың басты шарты.

Саналы болу дағдысы – жай ғана заманауи тренд емес, психикалық саулықтың тиімді құралы. Адам өз әрекетіне, реакциясына және ішкі күйіне зейін қоюды үйренсе, ол автоматты мінез-құлықтан арылып, саналы шешім қабылдауға мүмкіндік алады. Мұндай қасиет күйзелісті азайтып қана қоймай, айналамен үйлесімді қарым-қатынас орнатуға да жол ашады. Өмірдің әр сәтін толық қабылдап, бағалай білетін адам, ішкі тыныштық пен шынайы қанағат сезіміне қол жеткізе алады.