Ішек микрофлорасын қадағалау неге маңызды

Мазмұны
Адам ағзасы – сансыз процестер бір мезетте жүретін күрделі жүйе. Сол жүйенің тұрақтылығын қамтамасыз ететін ең маңызды тетіктердің бірі – ішек микрофлорасының күйі. Көзге көрінбейтін бактериялар тек ас қорытуға ғана емес, иммундық, жүйке және эндокриндік жүйелердің жұмысына да ықпал етеді. Олардың тепе-теңдігі жалпы хал-ахуалға, энергия деңгейіне және көңіл-күйге тікелей әсер етеді. Бұл нәзік ішкі әлем бұзылған жағдайда бүкіл ағзаның жұмысы әлсірейді. Сондықтан микрофлораға қамқорлық жасау – уақытша үрдіс емес, денсаулыққа саналы көзқарас.
Ішек микрофлорасы дегеніміз не
Микрофлора – ішекте тіршілік ететін пайдалы және шартты түрде зиянсыз микроорганизмдердің жиынтығы. Денсаулығы жақсы адамның ішегінде триллиондаған бактерия бар, олардың көпшілігі өмір үшін аса маңызды қызмет атқарады.
Негізгі пайдалы микроорганизмдер – бифидо және лактобактериялар. Олар тағамның бөлшектенуіне қатысып, витаминдердің түзілуін қамтамасыз етеді және ішек қабығын зиянды микробтардан қорғайды. Егер олардың саны азайса, қоректік заттар нашар сіңеді, иммундық жүйе әлсірейді және қабыну қаупі артады.
Ішектегі пайдалы бактериялар атқаратын негізгі міндеттер мыналар:
- Олар күрделі көмірсулар мен майларды қорытуға көмектеседі. Бұл үдеріссіз ағза энергия мен қажетті заттарды толық ала алмай, әлсіздік пен қоректік тапшылыққа ұшырайды.
- Микроорганизмдер В және К тобының дәрумендерін өндіреді, олар жүйке жүйесінің тұрақтылығын және қанның ұю қабілетін қамтамасыз етеді.
- Пайдалы бактериялар зиянды микробтардың көбеюіне жол бермей, ішек қабығында қорғаныш қабат түзеді.
- Олар иммундық жүйенің жұмысын белсендіреді, антиденелердің түзілуін ынталандырады және жұқпалы аурулардың алдын алады.
Тепе-теңдіктің бұзылу қаупі
Пайдалы және зиянды бактериялар арасындағы тепе-теңдік бұзылғанда дисбактериоз деп аталатын жағдай дамиды. Бұл – жеке ауру емес, ағзаның ішкі үйлесімін жоғалтқанының белгісі.
Микрофлораның бұзылуы келесі белгілермен байқалуы мүмкін:
- іштің кебуі мен газ жиналуы;
- тұрақсыз нәжіс пен ауырлық сезімі;
- шаршаңдық пен зейіннің төмендеуі;
- терідегі бөртпелер мен тырнақтың сынғыштығы;
- жиі суық тию және әлсіз иммунитет.
Егер бұл белгілерге назар аударылмаса, уақыт өте келе зат алмасу бұзылыстары мен созылмалы ішек қабынуы дамуы ықтимал.
Микрофлора бұзылуының себептері
Ішек микрофлорасы қоршаған орта мен өмір салтына өте сезімтал. Күнделікті әдеттер мен тамақтану тәртібіндегі аз ғана өзгеріс оның тепе-теңдігіне әсер етуі мүмкін.
Негізгі себептерге мыналар жатады:
- тәтті мен майлы тағамның көптігі және дұрыс тамақтанбау;
- антибиотиктерді дәрігердің кеңесінсіз қабылдау;
- созылмалы күйзеліс пен ұйқының жетіспеушілігі;
- алкоголь мен темекіге әуестік;
- күрт диеталар мен рациондағы күрделі өзгерістер.
Бұл факторлардың әрқайсысы пайдалы бактериялардың азаюына және зиянды микроорганизмдердің көбеюіне жол ашады.
Денсаулығы дұрыс микрофлораны сақтау жолдары
Ішек микрофлорасының тепе-теңдігін сақтау үшін жүйелі әрекет қажет. Дұрыс тамақтану, белсенді өмір салты және қалыпты демалыс – ішкі үйлесімділіктің негізі.
Микрофлораны қолдауға арналған пайдалы кеңестер:
- Пробиотикке бай тағамдарды тұтыныңыз. Айран, йогурт, сүзбе және ашытылған көкөністер пайдалы бактериялардың өсуін ынталандырып, ас қорыту жүйесін күшейтеді.
- Пребиотик пен өсімдік талшықтарын рационға қосыңыз. Көкөністер, жемістер, дәнді дақылдар мен бұршақ тұқымдастар ішектегі бактерияларға қорек болады.
- Қант пен өңделген өнімдерді шектеңіз. Тәтті мен фастфуд зиянды микробтардың көбеюін күшейтіп, қабыну процестерін туғызады.
- Антибиотиктерді тек дәрігердің нұсқауымен қолданыңыз. Олар зиянды микробтармен бірге пайдалы бактерияларды да жояды, сондықтан кейін қалпына келтіру қажет.
- Стресті азайтып, ұйқыны қадағалаңыз. Эмоциялық тұрақтылық пен демалыс ішектің жұмысын жақсартып, жалпы иммунитетті көтереді.
Микрофлораны сақтау – үздіксіз процесс. Тек кешенді және саналы тәсіл ғана ағзаның ішкі үйлесімін қамтамасыз етіп, денсаулықты ұзақ мерзімге сақтай алады.
Ішек – ас қорыту жүйесінің ғана емес, бүкіл ағзаның саулығына жауапты орган. Оның микрофлорасы ішкі қалқан секілді жұмыс істеп, көптеген биологиялық процестерді реттейді. Микробтық тепе-теңдікті сақтау – өз денеңе қамқорлық жасаудың ең тиімді жолы. Ішкі үйлесімге мән берген адам өз энергиясын, көңіл-күйін және өмір сапасын жақсартады.