Үлкен тамыржемістер алу үшін қызылшаға қалай күтім жасау керек

Бақша дақылдарынан мол өнім алу үшін оларға жүйелі түрде көңіл бөлу қажет. Қызылша – асүйде кеңінен қолданылатын, қоректік заттарға бай әрі күтімі аса күрделі емес өсімдіктердің бірі. Алайда ірі әрі шырынды тамыржемістер алу үшін қарапайым күтімнің өзінде бірқатар маңызды ережелерді сақтау керек. Жер таңдауынан бастап суару жиілігіне дейінгі әрбір қадам дұрыс орындалса, өнім көлемі мен сапасы айтарлықтай артады. Бұл мақалада қызылша өсірудің тиімді тәсілдері мен тәжірибелік кеңестері жинақталған.

Қызылшаға қолайлы жағдайлар

Сапалы әрі ірі жеміс алу үшін алдымен топырақ пен орынды дұрыс таңдау қажет. Өсімдік борпылдақ, құнарлы және сәл ылғалды жерді жақсы көреді. Қышқыл топырақты алдын ала әкпен бейтараптандырған дұрыс. Күн сәулесі мол түсетін ашық жерлерде қызылша тәтті әрі тығыз болып өседі.

Ерте егу – жақсы нәтиже беретін тәсілдердің бірі. Тұқымды отырғызар алдында өсу стимуляторымен өңдеу олардың тез әрі біркелкі өнуіне ықпал етеді. Өсіп шығу үшін +10°C жеткілікті болса, қарқынды өсу кезеңінде ауа температурасы +20°C-тан төмен болмауы керек.

Тұрақты күтім – мол өнім кепілі

Қызылшаның ірі және тегіс пішінді болуына маусым бойы жүргізілетін жүйелі күтім әсер етеді. Бұл жұмыс күрделі емес, алайда дәлдік пен тұрақтылық аса маңызды.

• топырақты үнемі қопсытып отырыңыз;
• ылғалды бірқалыпты сақтауға тырысыңыз, шамадан тыс суармаңыз;
• арамшөптерді уақтылы жұлып тастаңыз;
• мульчалау әдісін пайдаланыңыз – бұл ылғалды сақтайды және қызып кетуден қорғайды;
• зиянкестер мен ауруларға қарсы табиғи тәсілдермен күрес жүргізіңіз.

Мұндай қарапайым амалдар арқылы қызылшаға қажетті жағдай жасап, жемісті өнім алуға мүмкіндік туады.

Себілген тұқымды сирету

Тығыз орналасқан өскіндер бір-біріне кедергі жасап, тамырдың үлкеюіне жол бермейді. Сондықтан көшеттерді уақытылы сирету – ірі қызылша алу жолындағы маңызды қадамдардың бірі.

1. Бірінші рет сирету – алғашқы екі шын жапырақ пайда болғанда жүргізіледі. Бұл кезде әлсіз өскіндер алынып, мықты өсімдіктердің арасында 3–4 см арақашықтық қалдырылады. Бұл тамырдың еркін дамуына жағдай жасайды.
2. Екінші рет сирету – қызылша тамыры 2–3 см болғанда жүзеге асады. Аралық 8–10 см-ге дейін ұлғаяды. Осылайша әр түп өз бетінше өсіп, толық жетілуге мүмкіндік алады.
3. Қажет болса, үшінші рет сирету жүргізіледі. Бұл кезде деформацияланған немесе тым тығыз орналасқан көшеттер алынып тасталады.

Уақтылы сирету – қызылшаның пішіні мен көлемінің біркелкі болуына әсер ететін қарапайым, бірақ маңызды тәсіл.

Қосымша қоректендіру ережелері

Қызылша топырақтағы қоректік заттарға өте сезімтал. Алайда артық тыңайтқыш, әсіресе азот, жапырақтың шамадан тыс өсуіне, ал тамырдың әлсіз болуына себеп болады. Сондықтан тыңайтқыштарды ұқыпты, мөлшермен қолдану керек.

• маусым басында күл не ашытылған шөп тұнбасын қолданыңыз;
• белсенді өсу кезінде суперфосфат пен калий селитрасын енгізіңіз;
• тамырды тәтті әрі тығыз ету үшін тұз ерітіндісімен суарыңыз (бір шелек суға бір шай қасық ас тұзы);
• шірімеген тыңайтқышты пайдаланбаңыз, тек толық шіріген компост жарамды;
• тамыз айынан бастап қоректендіруді тоқтатыңыз, бұл өсімдікті тыныштыққа дайындайды.

Осындай тәсілдер өнімнің сапасын арттырып қана қоймай, оның сақталу мерзімін де ұзартады.

Суару және ауа райының рөлі

Қызылшаның шырынды әрі тығыз болуына суару тәртібі тікелей әсер етеді. Ерте кезеңде ылғалдың жетіспеуі өсу қарқынын төмендетсе, соңында артық су тамырдың жарылуына себеп болуы мүмкін. Сондықтан суару – аса мұқият болуды талап ететін процесс.

1. Суару тұрақты және қалыпты болуы тиіс. Бастапқы кезеңде әр 5–7 күн сайын суарған жеткілікті. Топырақ кемінде 15 см тереңдікке дейін ылғалдануы қажет.
2. Ауа райын ескеріңіз. Құрғақ кезеңдерде суару жиілігін арттырыңыз, ал жаңбырлы күндері азайтыңыз. Жеңіл, құмды топырақтарда ылғал тез буланатындықтан, қосымша суару қажет болады.
3. Мульча пайдаланыңыз. Шөп, сабан немесе торф қабаты тамыр аймағындағы температураны тұрақтандырады және ылғалдың сақталуына ықпал етеді. Бұл әсіресе температура айырмасы көп аймақтарда маңызды.

Осы қарапайым амалдарды ескерсеңіз, қызылша тамырлары үлкен, біркелкі әрі шырынды болады.

Ірі қызылша өсіру үшін күрделі техника қажет емес, ең бастысы – жүйелі күтім мен өсімдіктің қажеттілігін дұрыс түсіну. Жерді дұрыс таңдау, уақтылы сирету, теңгерімді қоректендіру мен тұрақты суару – сапалы өнімнің негізі. Бұл ережелерді сақтай отырып, кез келген бағбан өз еңбегінің нәтижесіне қуанары анық. Бақшадан алынған өз қолыңмен өсірілген өнім – ең құнды жетістік.