Ашық топырақтағы өсімдіктердің қыстап шығуы туралы не білу қажет

Суық мезгіл басталғанда бағбандар мен саябақ иелері үшін басты міндеттердің бірі – өсімдіктердің аязды кезеңді аман-есен өткізуіне жағдай жасау. Қатты жел, үсік, қар және температураның күрт ауытқуы тіпті шыдамды өсімдіктерге де кері әсерін тигізуі мүмкін. Көктем келгенде бақ жасыл күйінде оянып, қайта гүлдеуі үшін дайындық жұмыстарын ерте бастау қажет. Қыстау процесінде қолданылатын әдістер, таңдалған өсімдіктердің ерекшеліктері мен дұрыс қорғаныс – барлығы табысты нәтижеге тікелей әсер етеді. Бұл мақала өсімдіктердің ашық жерде сәтті қыстауы үшін нені білу қажет екенін егжей-тегжейлі түсіндіреді.

Қандай өсімдіктер ерекше назарды қажет етеді

Әр өсімдік түрінің суыққа төзімділігі әртүрлі. Кейбіреулері табиғатынан аязға бейімделген болса, басқалары қосымша қорғаныссыз қыстан өте алмайды.

• тропикалық және субтропикалық өсімдіктер аязға мүлдем төзімсіз келеді;
• жаңа отырғызылған көшеттер жергілікті климатқа бейімделіп үлгермегендіктен әлсіз болады;
• жылу сүйгіш көпжылдық гүлдер мен бұталар тіпті жылы аймақтарда да оқшаулауды қажет етеді;
• топырақ бетіне жақын орналасқан тамыр жүйесі бар өсімдіктер үсікке тез шалдығады;
• ауруға шалдыққан немесе әлсіреген үлгілер аязға қарсы тұруда әлдеқайда осал болады.

Әр өсімдіктің табиғатын ескеру оны дұрыс қорғауға мүмкіндік береді.

Қысқа дайындықты қашан бастау керек

Қорғаныс шараларын тым ерте немесе кеш бастау да зиян келтіруі мүмкін. Күнтізбеге ғана емес, нақты ауа райы белгілеріне сүйеніп әрекет ету қажет.

1. Тамыз айының соңында суаруды біртіндеп азайта бастаңыз. Бұл өсімдікке тыныштық күйіне көшуге көмектеседі және жасушаларды қатайтады. Суық алдында белсенді өсу қауіпті.
2. Қыркүйек-қазан айларында санитарлық кесу жұмыстарын жүргізіңіз. Құрғақ, зақымданған немесе ауру бұтақтарды алып тастау арқылы өсімдік энергиясын үнемдеп, сауығуына жағдай жасайсыз.
3. Тұрақты аяз түскенде сезімтал өсімдіктерді жапқан жөн. Ерте жапсаңыз – өсімдік буланып, шіруі мүмкін. Қорғанысты ауа райының нақты жағдайына қарап бастаған тиімді.

Дайындықты уақытылы жүргізу қыстан аман шығу ықтималдығын арттырады.

Өсімдіктерді дұрыс жабу тәсілдері

Қорғаныс материалы суықтан сақтауымен қатар, ауа айналымына да кедергі келтірмеуі керек. Әр өсімдікке және климаттық аймаққа сай әдістер таңдалуы тиіс.

• жабуға агроволокно, шырша бұтақтары, құрғақ жапырақ немесе сабан қолданыңыз;
• өсімдікке тікелей полиэтилен жабуға болмайды, ол конденсат түзіп, шіруге әкеледі;
• аласа бұталарға арка тәрізді тірек орнатып, материалдың бұтақтарды баспауын қадағалаңыз;
• тамыр аймағын шымтезек, қабық немесе компостпен қалыңдап мульчалаңыз;
• жабынды желден бекітіп, төменгі бөлікте желдету үшін саңылау қалдырыңыз.

Дұрыс қорғаныс өсімдікті қатып қалудан сақтап қана қоймай, саңырауқұлақ ауруларының алдын алады.

Көктемде не істеу керек

Көктемде ауа райы тұрақталғаннан кейін өсімдіктерге жұмсақ әрі кезең-кезеңімен күтім жасау қажет. Қорғанысты күрт алып тастау зақым келтіруі мүмкін.

1. Алдымен желдету үшін жабынды ішінара ашыңыз. Біртіндеп толық шешу өсімдікке жаңа жағдайға үйренуге мүмкіндік береді. Кенеттен жарық пен температура өзгерсе, өсімдік күйзеліске ұшырайды.
2. Тамыр мойны мен сабақты мұқият тексеріңіз. Егер шіру, зең немесе жара байқалса – кесіп, фунгицидпен өңдеңіз. Уақытылы әрекет аурудың өршуіне жол бермейді.
3. Азот мөлшері төмен тыңайтқышпен жұмсақ қоректендіру жүргізіңіз. Бұл өсуге серпін береді, бірақ артық жасыл масса жинауға жол бермейді. Көктемгі теңгерім маңызды.
4. Топырақ кебе бастағанда суаруды ретпен бастаңыз. Артық ылғал, әсіресе шұңқыр жерлерде, саңырауқұлақ ауруларына әкелуі мүмкін.
5. Өткен жылғы жапырақтар мен мульчаны алып тастаңыз. Бұл аурулардың ошағын жояды және жаңарған өсуге орын ашады.

Көктемгі күтім – қыстан кейінгі қалпына келтірудің негізгі бөлігі.

Дұрыс ұйымдастырылған қысқы дайындық өсімдіктерді қорғап қана қоймай, көктемгі өсуге қолайлы жағдай жасайды. Табиғи факторлар әркез болжана бермейді, сондықтан жүйелі тәсіл мен ұқыптылық шешуші рөл атқарады. Әрбір кезеңге мән беру арқылы бағбан өз еңбегінің жемісін толық көреді. Қысқа дайындық тәжірибесі – ұзақмерзімді табысты бақ өсірудің негізі.