Далада тамақты қалай дайындау керек
Мазмұны
Табиғат аясында ас әзірлеу – тек қажеттілік емес, сонымен бірге ерекше шеберлікті қажет ететін іс. Үйдегі ас үй, пеш және тоңазытқыш болмаған кезде барлығы адамның ұқыптылығына, тәжірибесіне және ұйымдастырушылығына байланысты. Дұрыс дайындалған тамақ дала жағдайында күш-қуатты сақтауға, көңіл-күйді көтеруге және денсаулықты нығайтуға көмектеседі. Ал дұрыс емес тәсілдер, керісінше, шаршау мен ауруға әкелуі мүмкін. Сондықтан далада тамақ дайындаудың қарапайым ережелерін білу – кез келген турист пен саяхатшы үшін маңызды дағды.
Дайындық кезеңі
Ас дайындау ісі сапалы болу үшін дайындық жұмыстары үйден басталады. Жолға шығар алдында мәзірді ойластырып, барлық қажетті құралдарды жинау керек.
Маңызды дайындық шаралары мыналар:
- сапар ұзақтығы мен сақтау жағдайларын ескере отырып, өнімдердің тізімін жасаңыз;
- өзіңізбен бірге жеңіл әрі көп қызмет атқаратын ыдыс – қазанды, табаны, пышақты және кружканы алыңыз;
- дәмдеуіштерді шағын ыдыстарға салыңыз, сонда орын аз алады;
- жарма, қант және басқа құрғақ тағамдарды тығыз жабылатын қаптарға немесе банкілерге салыңыз;
- от жағуға арналған құралдар мен желден қорғайтын жабдықты ұмытпаңыз.
Мұндай дайындық рюкзакты жеңілдетіп, далада ас әзірлеу процесін анағұрлым ыңғайлы етеді.
Ошақ ұйымдастыру және отын таңдау
Даладағы ас үйдің жүрегі – ошақ. Оның дұрыс ұйымдастырылуы тағамның дәмі мен дайындалу сапасына тікелей әсер етеді.
- Ошақ салу үшін ағаштар мен құрғақ шөптерден алыс қауіпсіз орын таңдалады. Топырақ қоқыстан тазартылады, ал айналасына тас қойылып, тұрақты шеңбер жасалады.
- От жағу үшін құрғақ бұтақтар мен қабық пайдаланылады. Пластик немесе қоқыс жағуға болмайды, себебі олар зиянды түтін бөледі.
- От жанып, көмірі қызған кезде, жылу біркелкі таралады. Мұндай жағдайда тамақ тез пісіп, күйіп кетпейді.
- Егер жел қатты болса, ошақ айналасын таспен немесе металл қалқамен қорғаңыз, сонда жалын өшпейді.
Тәжірибелі саяхатшылар ауа райына қарамастан ас дайындауға мүмкіндік беретін шағын газ оттықтарын да алып жүреді.
Тағам өнімдерін таңдау
Дала жағдайында тағам жеңіл, дәмді және құнарлы болуы керек. Әрбір өнім сақтау мерзіміне және тасымалдауға ыңғайлылығына қарай таңдалады.
- ұзақ сақталатын өнімдерге артықшылық беріңіз: жармалар, макарон, консервілер, кептірілген жемістер мен жаңғақтар;
- суықта сақтауды қажет ететін тез бұзылатын тағамдарды алмаңыз;
- мәзірді қарапайым етіп жоспарлаңыз – аз ыдыспен және аз отынмен дайындалатын тағамдарды таңдаңыз;
- энергия беретін ақуыздар мен көмірсулардың тепе-теңдігін сақтаңыз;
- дәрумен көзі ретінде кептірілген жемістер мен көкөністерді пайдаланыңыз.
Мұндай теңгерімді тамақтану денсаулықты сақтауға және ұзақ жолда сергек болуға мүмкіндік береді.
Дайындау тәсілдері
Далада түрлі тағам түрлерін әзірлеуге болады, тек дұрыс әдісті таңдай білу қажет. Ең кең тараған тәсілдерге мыналар жатады:
- Қайнату. Сорпа, ботқа және шай сияқты тағамдарға қолайлы әдіс. Қайнаған су микробтарды жояды және суды ішуге жарамды етеді.
- Қуыру. Балық, ет және көкөністерге арналған ең жылдам тәсіл. Тағам күйіп кетпес үшін табаға сәл ғана май құйылады.
- Бұқтыру. Біркелкі пісуді қажет ететін тағамдарға ыңғайлы. Оны ашық жалында емес, көмір үстінде баяу пісірген дұрыс.
- Күлге пісіру. Картоп, балық немесе қамырды фольгаға орап, ыстық көмірге көміп қоюға болады. Бұл әдіс өнімнің табиғи дәмін сақтайды.
Осы тәсілдерді үйлестіре отырып, табиғатта да үйдегідей дәмді және пайдалы ас әзірлеуге болады.
Гигиена және қауіпсіздік
Дала жағдайында гигиена сақтау – денсаулықтың кепілі. Қарапайым ережелерді елемеу асқазан ауруларына немесе улануға әкелуі мүмкін.
- ас әзірлеудің алдында қолыңызды жуыңыз немесе антисептик қолданыңыз;
- пышақ пен ыдысты таза ұстаңыз, тамақ қалдықтарын түнге қалдырмаңыз;
- тағамды жабық ыдыстарда сақтаңыз, жәндіктер мен жануарлардан қорғаңыз;
- тамақ қалдықтарын отқа жағып немесе топыраққа көміп тастаңыз;
- белгісіз бұлақтардан су ішпеңіз, міндетті түрде қайнатып пайдаланыңыз.
Гигиеналық тазалық пен ұқыптылық саяхат барысында қауіпсіздік пен жайлылықты қамтамасыз етеді.
Табиғатта ас әзірлеу – тек қажеттілік емес, ерекше ләззат сыйлайтын іс. Көмірдің ыстығы мен түтіннің иісі, өз қолыңмен дайындалған тағамның дәмі ештеңемен салыстырғысыз. Егер алдын ала жоспар жасап, қажетті құралдар мен өнімдерді дұрыс таңдасаңыз, даладағы тамақ үйдегіден кем болмайды. Ең бастысы – ас дайындауға ықыласпен қарап, табиғаттың сұлулығымен үйлесімді көңіл күйде болу.