Жабайы қабанды кездестірген кезде қалай дұрыс әрекет ету керек

Табиғат аясындағы серуен мен орман ішінде демалу көбіне тыныштық пен үйлесімділікпен байланыстырылады. Алайда жабайы табиғат әрдайым болжауға келмейді, кейде адам оның ең қауіпті тұрғындарының бірімен бетпе-бет келуі мүмкін. Солардың ішінде ерекше сақ болуды қажет ететін жануар — қабан. Ол өте күшті, шапшаң әрі қауіпті, сондықтан дұрыс әрекет етпеу ауыр зардаптарға әкелуі ықтимал. Осындай жағдайда сабыр сақтап, нақты әрекет ету ережелерін білу өмірді сақтап қалудың кілті бола алады.

Қабан неге қауіпті

Қабан – ірі әрі бұлшық етті жануар. Оның салмағы 150–200 келіге дейін жетеді. Ұзын азу тістері бар, иіс сезуі мен есту қабілеті өте дамыған. Сырт көзге ауыр қозғалғанымен, ол сағатына 40 шақырым жылдамдықпен шаба алады және қауіп төнсе, тосыннан шабуыл жасауға бейім.

Көп жағдайда қабан бірінші болып шабуылдамайды, бірақ өзін немесе төлін қауіп төніп тұр деп сезінсе, бірден агрессивті мінез танытады. Әсіресе төлін қорғап жүрген аналықтар мен жарақат алған немесе ауру жануарлар қауіпті. Қыс мезгілінде күйлеу кезінде еркек қабандар да ерекше ашулы болады.

Есіңізде болсын — орман жабайы жануарлардың мекені, сондықтан адам сол ортада сақтық пен құрмет танытуы тиіс.

Қабанмен кездескен жағдайда не істеу керек

Мұндай сәтте ең маңыздысы – сабыр сақтау. Қорқыныш пен кенет қимыл жануарды тітіркендіріп, шабуыл жасауға итермелеуі мүмкін. Егер қабанмен бетпе-бет келсеңіз, төмендегі ережелерді ұстаныңыз:

1. Қозғалмай тұрып жағдайды бағалаңыз. Әуелі оның сізді байқаған-байқамағанын анықтаңыз. Егер қабан жай ғана жем іздеп жүрсе және сізге мән бермесе, орныңыздан қозғалмай тұра тұрыңыз. Көп жағдайда ол адамға назар аудармай, өз жолымен кете береді.
2. Баяу шегініңіз. Қабанға арқамен бұрылмаңыз және жүгірмеңіз. Мұндай әрекет оны қуғынға итермелеуі мүмкін. Ең дұрысы – біртіндеп артқа шегініп, көзбен бақылап, бірақ тура қарамай қозғалу. Тура көзге тіке қарау жануар үшін шақыру белгісі болып саналады.
3. Пана іздеңіз. Егер жақын маңда ағаш, тас немесе қалың діңгек болса, соның артына тұрыңыз немесе биік жерге шығыңыз. Қатты заттар шабуыл кезінде қорған бола алады.
4. Назарын басқа жаққа аударыңыз. Егер қабан тым жақындап қалса, өзіңізден алыс жаққа сөмке, киім немесе таяқ тастаңыз. Жануар қозғалысқа еліктеп, бағытын өзгертуі мүмкін.
5. Дыбыс шығарыңыз. Қашықтық жеткілікті болса, қатты дауыспен сөйлеп немесе ысқырып, өзіңізді білдіріңіз. Кей жағдайда бұл оны үркітеді, бірақ тым жақын арада айқайлау қауіпті, себебі агрессияны күшейтуі мүмкін.

Маңыздысы – кенет қозғалыс жасамау және жануарға кеңістік беру. Ол көбіне қауіпсіз бағытты таңдап, кетіп қалады.

Қандай әрекеттен мүлде аулақ болу керек

Адам қорыққан сәтте ойланбастан әрекет етуге бейім, ал мұндай кезде ең үлкен қателік жасалады. Төмендегідей әрекеттерді ешқашан істемеу керек:

• жүгіріп қашу — қабан адамнан әлдеқайда жылдам;
• айқайлап, тастар лақтыру немесе қолмен сермеу;
• торайларға жақындау, тіпті ересек қабан көрінбесе де;
• бұтаның арасына тығылу — қабан оны оңай бұзып өтеді;
• жануарды суретке түсіруге тырысу немесе қалжың ету.

Мұндай қимылдардың барлығы жануар үшін қауіп немесе арандату белгісі ретінде қабылданады және ол бірден шабуыл жасауы мүмкін.

Қабанмен кездесудің алдын алу жолдары

Ең дұрыс шешім – қауіпті жағдайды болдырмау. Егер орманда жүріс-тұрысты дұрыс ұйымдастырсаңыз, қабанмен кездесу ықтималдығы өте төмен болады.

Сақтық шараларын келесідей ұстанған жөн:

1. Дыбысты естіртіңіз. Әңгімелесу, аяқ астындағы бұтақтардың сықыры – бұл жануарға адам бар екенін білдіреді. Көптеген жабайы аңдар адамның дауысын естігенде өздері-ақ алыстайды.
2. Қараңғы уақытта орманға бармаңыз. Қабандар көбіне таңертең және кешке жем іздеуге шығады.
3. Тамақ қалдықтарын тастамаңыз. Иіс аңдарға өте тартымды, әсіресе күзде азық азайған кезде.
4. Іздер мен дыбыстарға мән беріңіз. Жердің қопарылғаны, жаңа іздер немесе хрюілдеу — жануардың жақын маңда екенін білдіреді. Мұндай жерден тез алыстаңыз.
5. Жалғыз жүрмеңіз. Топпен жүрген адамдарға жабайы аңдар сирек жақындайды.

Осы қарапайым ережелерді сақтау сіздің қауіпсіздігіңізді қамтамасыз етеді және орманды серуен шынайы демалысқа айналдырады.

Қабанмен кездесу – адамның сабырын, байыптылығын және ақылын сынайтын жағдай. Бұл жануар табиғатынан зұлым емес, тек өз аумағын және ұрпағын қорғайды. Егер адам орман иесіне құрметпен қарап, парасатпен әрекет етсе, қауіптің алдын алады. Табиғатты сыйлау – өз өміріңді қорғаудың ең сенімді жолы.