Шатыр төсенішін қалай таңдауға болады: өздігінен үрленетін немесе көбік

Табиғат аясындағы демалыс кезінде жайлы ұйқы тек ұйықтайтын қапқа емес, жерге төсейтін төсенішке де байланысты. Ол денені суықтан, ылғалдан және жердің тегіссіздігінен қорғайды. Сапалы төсеніш жылуды сақтап, түнгі демалысты барынша ыңғайлы етеді. Бүгінгі таңда туристердің таңдауы көбіне екі түрге түседі – өздігінен үрленетін және көбік төсеніштер. Екеуінің де артықшылықтары мен кемшіліктері бар, сондықтан дұрыс таңдау сапардың түріне, ауа райына және жеке қалауға тәуелді.

Туристік төсеніштің маңызы

Көпшіліктің ойынша төсеніш тек жайлылық үшін қажет, бірақ оның негізгі қызметі – жылу оқшаулау. Тіпті жаздың түнінде жердің салқындығы энергияны жұтып, денені тоңазытады. Сонымен қатар, төсеніш дене мен жер арасындағы тепе-теңдікті қамтамасыз етеді және арқаға түсетін қысымды азайтады.

• денені салқын жерден оқшаулап, жылуды сақтайды;
• ұйқының сапасын арттырады және шаршаған ағзаны қалпына келтіреді;
• ұйықтайтын қаптың сырғып кетуіне жол бермейді;
• жердің ылғалынан және ұсақ тастардан қорғайды.

Сапалы төсеніш кез келген жорықта рюкзак пен аяқ киім сияқты маңызды рөл атқарады.

Өздігінен үрленетін төсеніштің ерекшеліктері

Бұл түрі ыңғай мен практикалықты біріктіреді. Ішкі бөлігі ашық жасушалы көбікпен толтырылған, ал сырты ауа кірмейтін мықты матамен қапталған. Клапанды ашқаннан кейін төсеніш өздігінен ауа тартып, біртіндеп үрленеді.

1. Мұндай төсеніштің жайлылығы жоғары. Қалыңдығы 3–6 сантиметр аралығында болып, жұмсақ әрі жылы ұйқы орнын қамтамасыз етеді. Ол кәдімгі матрастан кем түспейді.
2. Салқын маусым мен таулы аймақтар үшін қолайлы. Ауа мен көбік аралас құрылым жылуды жақсы ұстап, денені суық тастан қорғайды.
3. Кемшілігі – өткір заттарға сезімталдық. Кішкентай тесік те ауа шығарып, төсеніштің қасиетін жоғалтады. Сондықтан астына қорғау қабатын төсеген жөн.
4. Салмағы мен көлемі көбірек. Жинаған кезде ықшамдалғанымен, ол рюкзакта көбірек орын алады.

Өздігінен үрленетін төсеніш – жайлылықты бағалайтын және артық салмақтан қашпайтын туристерге арналған шешім.

Көбік төсеніштің артықшылықтары мен кемшіліктері

Көбік төсеніш (халық арасында «пенка» деп аталады) – қарапайым әрі сенімді нұсқа. Ол көбіне көбіктендірілген полиэтиленнен немесе EVA материалынан жасалады және су мен механикалық әсерге төзімді.

• дайындауды қажет етпейді – жай ғана жайып қою жеткілікті;
• жыртылмайды, тесілмейді және ылғалдан қорықпайды;
• өте жеңіл және рюкзакқа оңай бекітіледі;
• ұзақ уақытқа шыдамды және күтімді қажет етпейді.

Бірақ көбік төсеніштің басты кемшілігі – қаттылығы мен жұқалығы. Қалыңдығы шамамен 1–2 сантиметр ғана болғандықтан, қатты немесе тас жерлерде ұйықтау қиын. Суық мезгілде мұндай төсеніш жеткілікті жылу ұстай алмайды.

Екі нұсқаны салыстыру

Таңдау кезінде басты сұрақ – не маңыздырақ: салмақ па, әлде жайлылық па. Екі түрдің айырмашылығын ескеру маңызды.

1. Өздігінен үрленетін төсеніш жылуды жақсы ұстайды, ұйықтауға өте ыңғайлы және суықтан қорғайды. Бірақ ол нәзік және көлемдірек, сондықтан автокемпинг немесе демалыс базаларына сай келеді.
2. Көбік төсеніш қарапайым, сенімді және төзімді. Ол жаяу жорықтарға, таулы бағыттарға және жеңіл снаряжение қажет сапарларға қолайлы.

Кейбір туристер екі нұсқаны біріктіреді: алдымен пенка төсеп, үстіне өздігінен үрленетін төсеніш қояды. Бұл тәсіл жылу мен қорғанысты бір уақытта қамтамасыз етеді.

Дұрыс таңдау жасауға арналған кеңестер

Сатып алар алдында сапар бағытын, ауа райын және жүктің салмағын есепке алу қажет.

• жылы климат пен қысқа сапарлар үшін жеңіл пенка жеткілікті;
• салқын немесе таулы аймақтарда өздігінен үрленетін нұсқа тиімді;
• егер рюкзактың салмағы маңызды болса, ықшам әрі жұқа модельге назар аударыңыз;
• ұзақ экспедицияларда екі төсенішті бірге пайдалану артық етпейді.

Пайдаланар алдында өздігінен үрленетін төсеніштің клапанын және бүтіндігін тексерген жөн. Ал көбік төсенішті тек шаңнан тазартып, кептіру жеткілікті.

Дұрыс таңдалған туристік төсеніш сапардың сәтті өтуіне тікелей әсер етеді. Ол ұйқының сапасын жақсартып қана қоймай, дененің қалпына келуін де қамтамасыз етеді. Табиғат аясындағы демалыс кезінде жайлылық пен қауіпсіздік дәл осындай ұсақ көрінетін, бірақ маңызды бөлшектерден басталады.