Лаванда туралы 18 қызықты дерек

Хош иісті өсімдіктердің арасында лаванда ерекше орын алады. Оның нәзік күлгін гүлдері, жағымды әрі тыныштандыратын иісі және көпқырлы пайдасы бұл өсімдікті бүкіл әлемге танымал етті. Лаванда парфюмерияда, косметикада, тамақ өнеркәсібінде және халық медицинасында кеңінен қолданылады. Ол тазалықтың, тыныштықтың және үйлесімділіктің символы ретінде бағаланып, бақтар мен үйлердің сәніне айналды. Лавандаға қатысты көптеген аңыздар мен наным-сенімдер сақталған, ал оның тарихы Ежелгі дәуірлерге дейін жетеді. Назарларыңызға осы керемет өсімдік туралы 18 қызықты әрі танымдық деректі ұсынамыз.

1. Лаванда — ерінгүлділер тұқымдасына жататын өсімдік, оның 40-тан астам түрі бар. Ең танымал түрлері — жіңішке жапырақты және кең жапырақты лаванда.
2. Бұл өсімдіктің шыққан жері — Жерорта теңізі аймағы. Алайда ол уақыт өте әлемнің әртүрлі құрғақ және жылы климатты өңірлерінде өсіріле бастады.
3. «Лаванда» атауы латын тіліндегі «lavare» — «жуу» деген сөзден шыққан. Ежелгі Римде лаванданы моншада және хош иісті ванналарда жиі қолданған.
4. Ежелгі мысырлықтар лаванда майын мумиялау рәсімінде пайдаланған. Археологтар перғауындар саркофагтарынан оның іздерін тапқан.
5. Лаванда эфир майының иісі мазасыздықты азайтып, ұйқыны жақсартады. Сондықтан ол ұйқысыздық пен күйзеліске қарсы жиі қолданылады.
6. Орта ғасырларда адамдар лаванданы мойнына таққан дорбаларға салып, оба секілді жұқпалы аурулардан қорғанған. Халық арасында оның иісі жын-шайтан мен кеселден сақтайды деген сенім болған.
7. Лаванда парфюмерияда жиі қолданылатын әмбебап компонент. Оның балғын әрі аздап ащылау ноталары әйелдер мен ерлер иіссуына жарайды.
8. Лаванда майы теріні емдеуге арналған кремдер мен майлардың құрамына кіреді. Оның антисептикалық және қабынуға қарсы әсері бар.
9. Франциядағы Прованс өңірі лавандалы алқаптарымен әлемге әйгілі. Жыл сайын бұл өңірге мыңдаған турист келеді.
10. Лаванда гүлдері бал, тосап, бәліш және тіпті ет тағамдарын дәмдендіру үшін қолданылады. Ол әсіресе десерттер мен салқын сусындарға ерекше хош иіс береді.
11. Бақшада лаванда зиянкестерді — тля, маса, күйе сияқты жәндіктерді үркітеді. Сондықтан ол көкөністер мен раушандардың жанына жиі отырғызылады.
12. Кептірілген лаванда дұрыс сақталған жағдайда екі жылға дейін иісін жоғалтпайды. Ол саше дорбаларында, жастықшаларда және сәндік композицияларда кеңінен қолданылады.
13. Лаванда — бал аралары мен қоңыздар үшін таптырмас бал беретін өсімдік. Таңғы ерте уақытта аралар оның гүліне ерекше белсенді қонады.
14. Бұл өсімдікті тек ашық топырақта емес, терезе алдындағы гүл құмыраларында да өсіруге болады. Ол үшін жарық мол түсетін орын және жақсы дренаж қажет.
15. Ландшафтық дизайнда лаванданы жиектеме, хош иісті қоршау немесе тасты бақтарда сәндік өсімдік ретінде пайдаланады. Ол пішінін жақсы сақтап, жиі қырқуға төзімді.
16. Лаванда иісі бүрге мен кенелер сияқты үй жануарларына зиянды жәндіктерді алыстатады. Табиғи спрейлер оның негізінде жасалып, төсеніштерге немесе жиһаздарға шашылады.
17. Кейбір адамдарда лаванда майы аллергиялық реакция тудыруы мүмкін. Сондықтан оны алғаш қолданарда теріге сынама жасау ұсынылады.
18. Йога мен медитация кезінде лаванда хош иісі залды тыныштыққа бөлеп, шоғырлануға және ішкі тепе-теңдікті сақтауға көмектеседі.

Лаванда — әсемдігімен ғана емес, көпқырлылығымен де ерекшеленетін өсімдік. Ол денсаулыққа, көңіл күйге және тұрмыстағы жайлылыққа оң әсер етеді. Лаванданың ерекшеліктерін білген сайын, оның адам өміріндегі орны мен маңызын тереңірек ұғына түсесіз. Табиғат сыйлаған бұл тамаша өсімдік — шынайы тыныштықтың иісі.