Хеликобактер инфекциясы: белгілері мен алдын алу
Мазмұны
Асқазан-ішек жолының аурулары көбіне біртіндеп дамып, ұзақ уақыт бойы назардан тыс қалып қояды. Тамақтан кейінгі жайсыздық, ара-тұра пайда болатын ауырлық немесе ас қорытудағы өзгерістер көп жағдайда уақытша құбылыс ретінде қабылданады. Алайда мұндай белгілер асқазанның шырышты қабатына жылдар бойы әсер ететін инфекциямен байланысты болуы мүмкін. Сол қоздырғыштардың ең кең тарағаны Helicobacter pylori бактериясы болып саналады. Оның белгілерін және алдын алу тәсілдерін білу асқынулардың алдын алуға мүмкіндік береді.
Хеликобактер инфекциясы дегеніміз не
Helicobacter pylori асқазанның қышқыл ортасында тіршілік ете алатын ерекше микроорганизмдер қатарына жатады. Бұл бактерия шырышты қабықтың қорғаныш қабатын зақымдап, тіндерді асқазан сөлінің әсеріне осал етеді. Уақыт өте келе мұндай ықпал қабыну процестеріне және құрылымдық өзгерістерге әкелуі мүмкін. Ем қолданылмаған жағдайда созылмалы аурулардың даму қаупі арта түседі.
Инфекцияның таралуы көбіне байқалмай жүреді. Ол су, тағам немесе тұрмыстық тығыз байланыс арқылы жұғуы ықтимал. Сондықтан бұл жағдай әртүрлі жастағы және әлеуметтік ортадағы адамдарда кездеседі.
Инфекцияның негізгі белгілері
Белгілер адамның жеке ерекшеліктеріне байланысты әрқалай көрінуі мүмкін. Кейбір адамдарда олар әлсіз байқалып, ерте анықтауды қиындатады. Ал басқа жағдайда симптомдар өмір сапасына айтарлықтай әсер етеді. Сондықтан жеке бір сезімге емес, бірнеше белгіге қатар назар аудару маңызды.
Ең жиі кездесетін көріністер төмендегідей.
- тамақтан кейін асқазанның жоғарғы бөлігінде ауырлық сезімі, ол шырышты қабықтың тітіркенуімен және ас қорытудың баяулауымен байланысты;
- аш қарында немесе түнгі уақытта күшейетін ауырсыну не күйдіру сезімі;
- ас қорыту процесінің бұзылуынан пайда болатын кебу және газдың жиналуы;
- жүрек айну мен тәбеттің төмендеуі, соның салдарынан күнделікті тамақтану әдетінің өзгеруі.
Мұндай белгілер байқалған жағдайда нақты себепті анықтау үшін дәрігерге қаралу ұсынылады.
Емделмеген кездегі ықтимал асқынулар
Инфекцияны елемеу күрделі салдарға әкелуі мүмкін. Ұзаққа созылған қабыну тіндерді зақымдап, олардың қалпына келуін тежейді. Бұл үдеріс тек жергілікті жайсыздықпен шектелмей, ағзаның жалпы жағдайына әсер етеді. Сондықтан дер кезінде диагностика жасау аса маңызды.
Ең елеулі асқынулар қатарына мыналар жатады.
- Созылмалы гастрит, бұл жағдайда шырышты қабықтың қабынуы тұрақты сипат алып, ұзақ бақылауды қажет етеді.
- Асқазан немесе он екі елі ішектің ойық жарасы, ол ауырсынумен қатар қан кету қаупін туғызады.
- Қоректік заттардың сіңуінің бұзылуы, нәтижесінде дәрумендер мен микроэлементтердің тапшылығы пайда болуы мүмкін.
- Инфекция ұзақ уақыт емделмесе, онкологиялық үдерістердің даму қаупінің артуы.
Осындай салдарларды түсіну профилактика мен емдеуге жауапкершілікпен қарауға көмектеседі.
Хеликобактер инфекциясының алдын алу тәсілдері
Жұқтырудың алдын алу көбіне күнделікті дағдылармен байланысты. Қарапайым ережелер бактерияның ағзаға түсу ықтималдығын едәуір төмендетеді. Бұл шаралар әсіресе отбасы мен ұжым жағдайында маңызды. Гигиенаға тұрақты көңіл бөлу сенімді қорғаныс қалыптастырады.
Тиімді алдын алу жолдарына келесі ұсыныстар жатады.
- жеке гигиена ережелерін сақтау, әсіресе тамақ алдында қолды мұқият жуу;
- қауіпсіз ауыз суды пайдалану және сапалы тағам өнімдерін таңдау;
- ыдыс-аяқ пен ас құралдарын ортақ қолданудан бас тарту;
- асқазан ауруларын дәрігер бақылауымен уақытында емдеу.
Бұл әрекеттер күрделі емес, бірақ нәтижесі айқын болады.
Өмір салты мен тамақтанудың маңызы
Асқазанның шырышты қабатының күйі күнделікті тамақтану мен режимге тікелей байланысты. Дұрыс емес ас мәзірі бактерияның зиянды әсерін күшейтіп, қабынудың дамуын жеделдетеді. Ал теңгерімді тамақтану ағзаның қорғаныш мүмкіндіктерін қолдайды. Осы себепті өмір салты алдын алудың маңызды бөлігіне айналады.
Асқазан саулығын сақтау үшін төмендегі қағидаларды ұстанған жөн.
- Күні бойы аз мөлшермен, бірақ тұрақты тамақтану, бұл шырышты қабыққа түсетін салмақты азайтады.
- Өте ащы, майлы және шамадан тыс ыстық тағамдарды шектеу, себебі олар тітіркенуді күшейтеді.
- Алкогольді мөлшермен тұтыну және темекіден бас тарту, өйткені бұл факторлар тіндердің қорғанышын әлсіретеді.
- Ұйқы, қозғалыс және күйзелісті азайту арқылы иммунитетті нығайту.
Мұндай кешенді көзқарас инфекцияның алдын алуға ғана емес, жалпы денсаулықты жақсартуға да ықпал етеді.
Хеликобактер инфекциясы ұзақ уақыт бойы жасырын өтуі мүмкін жағдайлардың қатарына жатады. Ағзаның белгілеріне мұқият қарау мәселені ерте кезеңде анықтауға мүмкіндік береді. Алдын алу гигиена мен өмір салтына байланысты қарапайым шараларға негізделеді. Уақтылы әрекет асқынулар қаупін төмендетіп, асқазанның саулығын сақтайды. Өз жағдайына саналы көзқарас осындай аурулардан қорғанудың ең тиімді жолы болып қала береді.