Шағын тапсырмалар арқылы ерік-жігерді қалай тәрбиелеуге болады

Ерік-жігер – мақсатқа жетуде, әдеттерді басқаруда және ішкі тәртіпті қалыптастыруда маңызды рөл атқаратын қасиет. Көптеген адамдар оны табиғи қабілет деп қабылдайды, алайда ғылыми зерттеулер ерік күшін жаттықтыру арқылы дамытудың мүмкін екенін дәлелдейді. Бұл бағытта ең тиімді тәсілдердің бірі – күнделікті өмірге жеңіл әрі қарапайым тапсырмаларды енгізу. Ұсақ, бірақ жүйелі қадамдар арқылы адамның сабырлылығы артып, өзін-өзі басқару қабілеті күшейеді. Осы мақалада ерік-жігерді нығайтудың нақты жолдары мен оны шағын әрекеттер арқылы қалыптастыру тәсілдері сөз болады.

Неліктен шағын әрекеттер тиімді нәтиже береді

Ірі мақсаттардан гөрі шағын тапсырмалар психологиялық тұрғыдан жеңіл қабылданады және бастапқы кезеңде күшті көп қажет етпейді. Сондықтан олар ерік-жігерді шыңдауға өте ыңғайлы құрал бола алады.

• күнделікті өмір ырғағына оңай енеді;
• психологиялық күйзеліске ұшыратпайды;
• әрбір орындалған әрекет сенімділік ұялатады;
• өзін-өзі бақылауға деген дағдыны қалыптастырады.

Мұндай ұсақ әрекеттер уақыт өте келе үлкен жетістіктерге апарар жолдың берік іргетасына айналады.

Күнделікті орындауға болатын қарапайым жаттығулар

Ерік-жігерді дамыту үшін арнайы дайындық қажет емес. Тұрақты түрде қайталанып отыратын ұсақ істердің өзі сана мен мінезге оң әсер етеді.

1. Таңертең белгілі бір уақытта оянып үйреніңіз. Тіпті күнделікті уақыттан 10 минут ерте тұру – өзіңізге деген сенімді арттырады. Бұл тәртіпке бейімделуге көмектесіп, миды жауапкершілікке баулиды.
2. Кешке жұмыс орныңызды жинастырыңыз. Бұл әрекет күнді аяқтаудың символдық белгісі болып, ішкі тәртіпті күшейтеді. Жұмыс кеңістігінің таза болуы өзіңізге деген құрметті арттырады.
3. Күніне бір ғана зиянды тіскебасардан бас тартыңыз. Бұл әрекет тек денсаулыққа пайдалы емес, сонымен бірге лезде пайда әкелетін азғыруларға қарсы тұруды үйретеді. Қарапайым «жоқ» деп айтуды меңгеру маңызды шешім қабылдауда да көмектеседі.
4. Таңертең 5 минуттық керілу жаттығуын жасаңыз. Бұл – денеге де, санаға да пайдалы әдет. Күннің бастауы айқын құрылымға ие болады.
5. Әлеуметтік желіге бөлінетін уақытты 15 минутқа қысқартыңыз. Мұндай шектеу назарыңызды бақылауға, уақытыңызды тиімді пайдалануға баулиды. Бір айдан соң өзіңізді жинақырақ әрі өнімдірек сезінесіз.

Осындай ұсақ жаттығулар адамның ішкі тұрақтылығын нығайтып, ерік-жігерді біртіндеп шыңдайды.

Мотивацияны қалай сақтауға болады

Кез келген тапсырманы орындау үшін тек ниет қана емес, сонымен бірге тұрақты ынта да қажет. Ықыласты жоғалтпай, жаттығуды жалғастыру үшін келесі тәсілдерді қолдануға болады.

• жетістіктеріңізді күнделікке немесе қосымшаға жазып отырыңыз;
• тіпті ең кішкентай нәтиже үшін өзіңізді мақтаңыз;
• өзіңізді басқалармен салыстырмай, жеке прогреске назар аударыңыз;
• не үшін бұл жолды таңдағаныңызды еске салатын визуалды белгілер жасаңыз;
• әрбір 2–3 апта сайын тапсырмаларды жаңартып отырыңыз.

Мотивация тек нәтиже арқылы емес, күнделікті әрекеттердің беретін ішкі қанағатынан да туындайды. Ең бастысы – үнемі қозғалысты тоқтатпау.

Әдістің психика мен өмір сапасына әсері

Шағын тапсырмалар арқылы ерік-жігерді дамыту адамның мінез-құлқымен қатар психологиялық жағдайына да оң ықпал етеді.

1. Өзіне деген сенімділік артады. Күн сайынғы кішкентай жеңістер өз күшіңізге деген сенімді арттырып, әрекетті соңына дейін жеткізу дағдысын қалыптастырады. Бұл адамның өзін-өзі бағалауына тікелей әсер етеді.
2. Стресске төзімділік жоғарылайды. Тұрақты жаттығулар эмоционалдық серпінді басқаруға көмектесіп, қиын жағдайда сабыр сақтауға үйретеді. Бұл қабілет жұмыс пен жеке өмірде де пайдалы болады.
3. Пайдалы әдеттер қалыптасады. Алғашында күш салуды қажет ететін әрекеттер уақыт өте келе автоматты әдетке айналады. Бұл ерік-жігерді үнемдеп, жаңа мақсаттарға күш жұмсауға мүмкіндік береді.
4. Зейін қою қабілеті жақсарады. Күн тәртібінің реттелуі мен сыртқы алаңдаушылықтарды азайту шоғырлануды жеңілдетеді. Мұндай дағды жұмысты сапалы әрі тез орындауға көмектеседі.

Мұндай өзгерістер бірден байқалмаса да, уақыт өте келе өмір сапасына нақты оң әсер етеді.

Ерік-жігер – үйренуге болатын машық. Күнделікті орындалатын қарапайым тапсырмалар арқылы өзін-өзі басқару қабілетін арттыруға болады. Мұндай тәсілдер адамды сыртқы әсерлерге тәуелді болудан сақтап, өмірлік мақсаттарға нық әрі сенімді түрде қадам басуға мүмкіндік береді. Кішкентай қадамдар – үлкен өзгерістердің бастауы екенін ұмытпаған жөн.