Дене жұмысы стресс деңгейін төмендетуге қалай көмектеседі
Мазмұны
Бүгінгі қарқынды өмір салты адамның күнделікті күйзеліс жағдайларына жиі тап болуына себеп болады. Үнемі асығыстық, жауапкершіліктің артуы мен ақпараттың шамадан тыс көптігі жүйкені қажытып, денсаулыққа кері әсер етеді. Мұндай жағдайда эмоционалды жағдайды реттеу ғана емес, дене арқылы жұмыс істеу де маңызды. Физикалық белсенділік пен денеге бағытталған тәжірибелер адамды тепе-теңдікке әкеліп, тыныштық табуға көмектеседі. Осы мақалада біз дене арқылы стрессті қалай жеңуге болатынын және қандай әдістер тиімді екенін қарастырамыз.
Неліктен стресс денеде байқалады
Адамның жүйке жүйесі мен бұлшықет қызметі тығыз байланысты. Эмоциялық күйзеліс орын алғанда, бұл бірден дене күйінен көрінеді. Адам мұны көбіне байқамайтын болса да, физикалық көріністері нақты әрі тұрақты бола алады.
- мойын, арқа, бет бұлшықеттерінде кернеу жиналып, ол созылмалы сипат алады;
- тыныс беткейленіп, терең дем алу қиындайды;
- қан айналымының бұзылуы бас ауруы мен әлсіздікке әкеледі;
- ағза нақты қауіп болмаса да, үнемі «қауіп» күйінде жүреді;
- санадан тыс қалған эмоциялар денеде ізін сақтап қалады.
Осылайша, физикалық жайсыздық эмоционалды тұрақсыздықты одан әрі күшейтіп, жағымсыз күй-кешу шеңбері пайда болады.
Қай телесаралық әдістер жақсы нәтиже береді
Күйзелісті жеңу үшін ойды тыныштандыру жеткіліксіз, денені де босатып, қайта теңгерімге келтіру қажет. Физикалық белсенділік пен арнайы телесаралық тәжірибелер жүйке жүйесін табиғи жолмен қалпына келтіреді.
- Тыныс алу жаттығулары. Терең және біркелкі тыныстау жүйке жүйесінің парасимпатикалық бөлігін белсендіреді, ол ағзаны босаңсу режиміне ауыстырады. Жаймен, саналы түрде тыныс алу жүрек соғысын баяулатып, мазасыздықты азайтады. Мұндай жаттығуларды кез келген жерде – үйде, кеңседе немесе көлікте жасауға болады.
- Созылу және жеңіл қимылдар. Баяу әрі назармен жасалған дене қимылдары бұлшықет кернеуін босатып, ағзаның сергектігін қалпына келтіреді. Йога, пилатес, жай ғана таңғы сергіту жаттығулары қан айналымын жақсартып, күйзеліс гормоны кортизолдың деңгейін төмендетеді. Кешкі уақытта жасалған жеңіл созылу күннің жинақталған кернеуін тиімді түрде жояды.
- Телесараптық терапия. Бұл кәсіби бағыт, онда адамның денесі мен оның ішкі күйі арасында байланыс орнатылады. Мамандар денедегі қысымды, бұлшықеттегі кернеуді байқауға және оларды арнайы қимылдар, тыныс және жанасу арқылы шешуге көмектеседі. Бұл әдіс физикалық күйіне бұрын мән бермеген адамдар үшін аса пайдалы.
- Жанасу және тактильді тәжірибе. Жеңіл массаж, құшақтасу немесе жылы көрпеге орану мидағы тыныштық пен қауіпсіздік орталықтарын белсендіреді. Жанасу күйзеліс гормондарын азайтып, сүйіспеншілік гормоны окситоциннің деңгейін арттырады. Мұндай тәжірибелер психикалық тұрақтылықты нығайтады және ішкі сенімді қалпына келтіреді.
Бұл тәсілдердің әрқайсысын жеке немесе біріктіріп қолдануға болады – бастысы, оларды жүйелі әрі саналы түрде өмір салтына енгізу.
Дене арқылы тепе-теңдікті қалай сақтау керек
Телесаралық тәжірибелерден нәтижелі нәтиже алу үшін оларды күнделікті өмірдің бір бөлігіне айналдыру маңызды. Қарапайым әрі қысқа әрекеттердің өзі ағзаны тепе-теңдікте ұстауға және күйзелістің жиналуына жол бермеуге көмектеседі.
- таңертең ұйқыдан кейін жеңіл қозғалыстармен денеңізді оятыңыз;
- күн ішінде бірнеше минут тыныс жаттығуларын орындаңыз;
- компьютер алдында ұзақ отырғанда сергіп тұрыңыз, иығыңызды созыңыз;
- кешке жеңіл серуен, жылы душ немесе тыныш жаттығулар жасаңыз;
- денеңіздің белгілеріне құлақ асып, қажығанда үзіліс жасауды ұмытпаңыз.
Мұндай әдеттер тұрақтылық қалыптастырып, күнделікті күйзелістерге қарсы тұру қабілетін арттырады.
Дене жұмысы – жай ғана физикалық жаттығу емес, өзін тереңірек түсінуге апарар жол. Адам өз ағзасының сигналдарын тыңдап, оларға жауап бере бастағанда, ішкі тыныштыққа жақындай түседі. Телесаралық тәжірибелер шынайы өмірмен байланыс орнатып, сенім мен күш береді. Ақпарат пен уайымға толы заманда дәл дене арқылы біз тепе-теңдік пен тыныштық таба аламыз.
